Πρόγραμμα Σπουδών για το μάθημα «Τεχνολογία» της Γ΄ Τάξης του
Γυμνασίου
Στην Γ΄ Τάξη το πρόγραμμα προβλέπει την εφαρμογή της μεθόδου
«έρευνα και πειραματισμός» για τη διδασκαλία του μαθήματος
Στόχοι της μεθόδου έρευνα και πειραματισμός είναι
·
Oι μαθητές θα αποκτήσουν μια μεγαλύτερη
αντίληψη της σημασίας των ανθρώπινων ανακαλύψεων και της νοητικής ικανότητας
του ανθρώπου να βελτιώνει τις υπάρχουσες τεχνολογίες καθώς και να αναπτύσσει
νέες.
·
Να συνεχίσουν να αναπτύσσουν υψηλότερου
επιπέδου ικανότητες σκέψης, όπως είναι η διατύπωση ερωτήσεων, η εξερεύνηση και
η έρευνα.
·
Να κατανοήσουν ότι η τεχνολογία
συνδέεται με τις ανθρώπινες δραστηριότητες, τις πολιτιστικές αξίες, την
ασκούμενη πολιτική, και τους περιβαλλοντικούς περιορισμούς.
·
Να αναγνωρίζουν αυτές τις επιρροές και
να αντιλαμβάνονται πώς οι παράμετροι αυτοί στο σύνολό τους επηρεάζουν την
τεχνολογική ανάπτυξη.
Κατά την εφαρμογή της μεθόδου, οι μαθητές θα εξοικειωθούν με την
τεχνολογική έρευνα και θα εφαρμόσουν απλές ερευνητικές διαδικασίες σε
τεχνολογικά θέματα της επιλογής τους, εμπλεκόμενοι σε δραστηριότητες που
προβλέπονται από τη μέθοδο «έρευνα και πειραματισμός».
Εφαρμογή της μεθόδου έρευνας
και πειραματισμού για εξοικείωση των μαθητών με τη διαδικασία της έρευνας στην
παραγωγική διαδικασία
Εισαγωγικό Στάδιο
Στο στάδιο αυτό ο καθηγητής
εξηγεί ότι μέσω της έρευνας στον πραγματικό κόσμο της εργασίας και στη
βιομηχανία, επιδιώκεται η καλύτερη αξιοποίηση των πρώτων υλών, η βελτίωση των
συνθηκών εργασίας, η ελαχιστοποίηση του κόστους παραγωγής, η επινόηση νέων
προϊόντων για βελτίωση της ποιότητας ζωής.
Χαρακτηριστικό της σύγχρονης
τεχνολογικής κοινωνίας είναι οι έντονες τεχνολογικές μεταβολές. Η έρευνα είναι
η βασική αιτία που δημιουργεί τις μεταβολές αυτές, σε συνδυασμό με τις νέες
ανθρώπινες ανάγκες που δημιουργούνται και πιέζουν για νέες λύσεις στα
προβλήματα που ανακύπτουν.
Όλες οι σύγχρονες μεγάλες
βιομηχανίες διαθέτουν τμήμα ερευνών. Δηλαδή μια ομάδα επιστημόνων που εργάζεται
με στόχο να βελτιώσει όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων της βιομηχανίας. Για παράδειγμα
τους τρόπους και το κόστος προμήθειας και αποθήκευσης των πρώτων υλών, τη
μείωση των ατυχημάτων, τον τρόπο χρηματοδότησης της βιομηχανίας, την ανάπτυξη
αποτελεσματικότερων τρόπων προώθησης των προϊόντων που παράγονται στην αγορά
κλπ.
Η έρευνα υπεισέρχεται σε όλους
τους τομείς της σύγχρονης ζωής, την κοινωνιολογία, την εκπαίδευση, την
παραγωγή, και είναι απαραίτητη για βελτίωση των συνθηκών ζωής και την επίλυση
των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο άνθρωπος.
Ο καθηγητής αναθέτει στους
μαθητές εργασίες που θα παρουσιάσουν σε σεμινάρια στηντάξη και θα αναλύσουν
έννοιες σχετικά με :
•
Την ταχύτητα της διάχυσης των τεχνολογικών ανακαλύψεων στο σύγχρονο κόσμο. Από
τη στιγμή κάποιας ανακάλυψης σε εργαστήριο μέχρι το να φθάσει προϊόν στον
καταναλωτή σαν αποτέλεσμα της ανακάλυψης αυτής ήταν 30 χρόνια μετά το δεύτερο
παγκόσμιο πόλεμο. Σήμερα το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από τη στιγμή μιας
ανακάλυψης στο εργαστήριο μέχρι να φθάσει προϊόν στον καταναλωτή σαν αποτέλεσμα
της ανακάλυψης αυτής, είναι μικρότερο του έτους. Αυτό σημαίνει ότι παράγεται
διαρκώς νέος τεχνολογικός εξοπλισμός που ενσωματώνεται στην παραγωγή με μεγάλες
ταχύτητες, προκειμένου να χρησιμοποιείται από τις βιομηχανίες για να παραμένουν
ανταγωνιστικές και βιώσιμες. Σημαίνει επίσης ότι οι εργαζόμενοι θα πρέπει να
εκπαιδεύονται συνεχώς στη νέα πραγματικότητα που δημιουργείται με μεγάλη
ταχύτητα για να παρακολουθούν τις εξελίξεις και να είναι και οι ίδιοι
ανταγωνιστικοί. Η πραγματικότητα αυτή έχει επίσης μεγάλες επιδράσεις στην
εκπαίδευση που θα πρέπει να παρακολουθεί τις εξελίξεις για να μην εκπαιδεύει
«στο κενό».
•
Εξεύρεση της καλύτερης δυνατής λύσης
• Προστασία της γνώσης που
προκύπτει από την έρευνα. Πατέντες
• Εμπορευματοποίηση της τεχνολογίας. Μεταφορά της
τεχνολογίας από σημεία που παράγεται. Διαδικασίες και προϋποθέσεις για τη
μεταφορά.
•
Χρειάζονται ραγδαίες ή προοδευτικές αλλαγές ; Είναι δυνατός ο έλεγχος ;
•
Ηθικές επιπτώσεις από τις ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις. Πολιτιστικές,
κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές αλλαγές.
•
Έρευνα για προστασία και συντήρηση του περιβάλλοντος για προστασία της ζωής,
παράλληλα με τις παραγωγικές διαδικασίες που επίσης απαιτούνται για τη
συντήρηση της ζωής.
•
Διαφορετικοί πολιτισμοί, διαφορετικές τεχνολογίες. Η εποχή της πληροφορίας που
δημιουργεί νέο τρόπο παραγωγής και ζωής.
•
Ιατρικές τεχνολογίες και πρόοδος στις ιατρικές υπηρεσίες.
•
Σχεδιασμός και διαχείριση οικοσυστημάτων
• Συντήρηση, μετατροπές, και ανακαίνιση κατασκευών
Κλπ.
Επιλογή και ανάθεση θεμάτων
για επεξεργασία και πραγματοποίηση παρουσιάσεων στους μαθητές από τους
τεχνολογικούς άξονες .
Ο καθηγητής αναλύσει συνοπτικά
τους τεχνολογικούς άξονες που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα, προκειμένου να
δημιουργήσει ερεθίσματα στους μαθητές και να αναλάβουν παρουσιάσεις μέσω των
οποίων θα επιδείξουν την ανάπτυξη αντίληψης για τον τρόπο λειτουργίας του
τεχνολογικού περιβάλλοντος, και τη σύνδεση της έρευνας με τη βελτίωση του
περιβάλλοντος αυτού και του τρόπου ζωής.
Ο καθηγητής επίσης θα αναφερθεί σε ιστοσελίδες με τις ανακαλύψεις που
έγιναν και άλλαξαν την ιστορία του κόσμου,
Επιλογή θέματος και
Πραγματοποίηση Ερευνητικής Εργασίας από τους μαθητές
Οι μαθητές θα εξοικειωθούν με
την τεχνολογική έρευνα και θα εφαρμόσουν απλές ερευνητικές διαδικασίες σε
τεχνολογικά θέματα της επιλογής τους, εμπλεκόμενοι σε δραστηριότητες που
προβλέπονται από τη μέθοδο «έρευνα και πειραματισμός».
Ο κάθε μαθητής ατομικά ή σε
συνεργασία με συμμαθητές του ανάλογα με το θέμα της έρευνας θα εκτελέσει στο
εργαστήριο μια έρευνα σε σχέση με ένα τεχνολογικό θέμα της επιλογής του /τους
Για να ερευνήσουν ένα θέμα που
θα επιλέξουν οι μαθητές θα πρέπει να μεταχειρισθούν όργανα (τα οποία πολλές
φορές επινοούν και κατασκευάζουν οι ίδιοι), να κατασκευάσουν ομοιώματα, να
χρησιμοποιήσουν μηχανήματα για τα πειράματά τους κλπ. Οι μαθητές δηλαδή και στη
μέθοδο αυτή χρησιμοποιούν έναν αριθμό εργαλείων, υλικών, και μηχανημάτων, κατά
λογικό τρόπο, και για ένα συγκεκριμένο σκοπό.
Τα ερευνητικά πορίσματα και τη
διαδικασία της έρευνας που επιλέγουν και εκτελούν οι μαθητές, την παρουσιάζουν
και σε μορφή εργασίας όπως αναφέρεται παρακάτω , και η οποία περιέχει τα
παρακάτω στοιχεία :
·
Τίτλος της έρευνας
·
Ο τίτλος μιας
έρευνας θα πρέπει να δίνει στον αναγνώστη τη δυνατότητα
·
να αντιληφθεί να
αντιληφθεί εύκολα το θέμα που διαπραγματεύεται. Ο τίτλος μιας έρευνας είναι
εκείνος που καταχωρείται σε καταλόγους βιβλιοθηκών, στο δίκτυο Internet κλπ και
μεταβιβάζει μηνύματα σε σχέση με τα θέματα που διαπραγματεύεται.
·
Περιγραφή του
προβλήματος
·
Στο κεφάλαιο αυτό
ο ερευνητής περιγράφει με ακρίβεια τα ερωτήματα στα οποία προσπάθησε να δώσει
απάντηση η έρευνα.
·
Περιγραφή του
σκοπού της έρευνας
·
Στο κεφάλαιο αυτό
ο ερευνητής αναλύει και εξηγεί τους λόγους (από πλευράς ερευνητή) για τους
οποίους πραγματοποίησε την έρευνα.·
·
Περιγραφή των
κοινωνικών αναγκών που εξυπηρετεί η έρευνα
·
Στο κεφάλαιο αυτό
ο ερευνητής αναλύει τη χρησιμότητα της έρευνας στο κοινωνικό σύνολο. Η ανάλυση
αυτή αντικατοπτρίζει τις γνώσεις του μελετητή, καθώς και το μέγεθος της
βιβλιογραφίας που χρησιμοποίησε.
·
Ο ερευνητής
εξηγεί τους λόγους για τους οποίους η συγκεκριμένη έρευνα βελτιώνει την
υπάρχουσα κατάσταση στον τομέα που αναφέρεται.
·
Διαμόρφωση της
υπόθεσης της έρευνας
·
Η υπόθεση έχει
ιδιαίτερη σημασία για μια έρευνα, και αποτελεί τον κεντρικό άξονα γύρωαπό τον
οποίο περιστρέφεται όλη η διαδικασία της έρευνας.
·
Ανάλυση των
παραμέτρων που θεωρήθηκαν ότι δεν επηρεάζουν τα αποτελέσματα της έρευνας
·
Σε πειράματα
πάντοτε υπάρχουν μεταβλητές που ίσως επηρεάζουν τα πειραματικά αποτελέσματα,
και που θεωρούνται από τον μελετητή ως αμελητέες, επειδή δεν μπορεί να
«απομονώσει» την επιρροή τους.
·
Περιγραφή των
ορίων – περιορισμών της έρευνας
·
Στο κεφάλαιο αυτό
ο ερευνητής αναλύει όλους τους συντελεστές που τείνουν να περιορίσουν την
αξιοπιστία της έρευνας.
·
Περιγραφή της
διαδικασίας που ακολούθησε ο ερευνητής
·
Στο κεφάλαιο αυτό
περιγράφεται με ακρίβεια και λεπτομέρειες η διαδικασία που ακολούθησε ο
ερευνητής στην έρευνά του.
·
Ορισμοί
·
Στο κεφάλαιο αυτό
θα πρέπει να δοθούν οι ορισμοί των διαφόρων μεταβλητών που εξετάσθηκαν στην
έρευνα, για αποφυγή συγχύσεων και παρερμηνειών.
·
Ο ερευνητής θα
περιγράψει και θα ορίσει επακριβώς τι εννοεί για κάθε μεταβλητή που εξετάζεται
στην έρευνα.
·
Συμπεράσματα
·
Στο κεφάλαιο αυτό
περιγράφονται με ακρίβεια τα αποτελέσματα στα οποία κατέληξε η έρευνα.
·
Προτάσεις για
συμπληρωματική έρευνα στο μέλλον από άλλους ερευνητές
·
Βασιζόμενος στα
αποτελέσματα της έρευνάς του ο ερευνητής θα προτείνει τομείς που εντόπισε και
που θεωρεί ότι θα πρέπει να ερευνηθούν στο μέλλον από άλλους ερευνητές.
Εκτέλεση πειραμάτων
Μετά την εκλογή του θέματος, οι μαθητές αρχίζουν να εργάζονται για την
υλοποίηση της έρευνας. Ο καθηγητής βοηθά και καθοδηγεί τους μαθητές να
ακολουθήσουν την αναγνωρισμένη τεχνική-διαδικασία της έρευνας.
